İran’ın 1936’da incelenmek üzere ABD’ye gönderdiği Ahameniş (Pers) İmparatorluğu periyodundan (MÖ 550-330) kalma tarihi 1100 tablet ülkeye iade edildi.
İran devlet televizyonunun haberine nazaran, Ahameniş periyoduna ilişkin 1100 tarihi tablet, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ı taşıyan uçakla İran’a getirildi.
İade edilen tarihi yapıtlara ait bilgi veren Kültürel Miras Turizm ve El Sanatları Bakan Yardımcısı Ali Darabi, “Bu eserler 1932 yılında Persepolis etrafında yapılan arkeolojik ve turizm kazılarında tespit edilerek keşfedilmiş, 1936’da ise araştırma maksadıyla yurt dışına çıkarılmıştı.” dedi.
Daha evvel de sonuncusu geçen yıl olmak üzere bu yapıtlardan bir kısmının İran’a iade edildiğini aktaran Darabi, geçen yıl İran’a getirilen beşinci sevkiyatta 3 bin 506 yapıtın bulunduğunu kaydetti.
Bugün iade edilen tabletlerin Ahameniş periyodunda İranlıların ömrünü anlatan bahisleri içerdiğini, çivi yazısı ve Elam alfabesi ile yazıldığını belirten Darabi, “Bu tabletler 72 saat müddetle Ulusal Müze’de karantinaya alınacak, akabinde İran’da yapıtların okunmasına başlanacak.” sözlerini kullandı.
Şah devrinde İran ile ABD’nin Chicago Üniversitesi Doğu Enstitüsü, Pers İmparatorluğu periyodundan kalma 30 binden fazla kil tabletin üç yıl boyunca ABD’de incelenmesi için muahedeye varmıştı. Mutabakat kapsamında tabletler 1936’da Doğu Enstitüsüne gönderildi. Enstitünün yapıtları en fazla üç yıl boyunca incelemesi ve akabinde İran’a iade etmesi planlanmıştı.
Tabletlerin bir kısmı 1948, 1950 ve 2004’te ve son olarak 2023’te İran’a iade edilmişti. Geçen yıl iade edilen tabletler, 18 Mayıs Dünya Müze Günü’nde düzenlenen merasimle İran Ulusal Müze’de ziyarete açılmıştı.