Türkiye’nin ekonomik krizin etkilerini hafifletmek için faiz düşürmeye devam etmesi kimi çevrelerce eleştirilirken, ABD ve Avrupa ülkelerinde faiz oranlarının sürekli yükseltilmesine Birleşmiş Milletler’den uyarı geldi.
“Küresel ekonomiyi resesyona sokabilir”
AA’nın haberine göre; Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) gibi gelişmiş ülkelerdeki merkez bankalarının faizleri artırmaya devam etmesinin küresel ekonomiyi resesyona ve ardından uzun süreli durgunluğa itme riski taşıdığını bildirdi.
UNCTAD’ın açıkladığı 2022 Ticaret ve Kalkınma Raporu’nda bu yılki küresel büyüme rakamları değerlendirilirken geleceğe dair öngörüler paylaşıldı.
“Yumuşak iniş olası görünmüyor”
Raporda, gelişmiş ekonomilerdeki hızlı faiz artışları ve mali sıkılaşmanın, Kovid-19 salgını ve Ukrayna’daki savaştan kaynaklı ardı ardına gelen krizlerle birleşerek halihazırda küresel ekonomideki yavaşlamayı gerilemeye dönüştürdüğü ve ekonomide istenen “yumuşak inişin” olası görünmediği belirtildi.
Gelişmiş ekonomilerdeki para ve maliye politikası hamlelerinin dünyayı küresel resesyona ve uzun süreli durgunluğa itme riskini taşıdığına dikkat çekilen raporda, 2008’deki mali krizden ve 2020’deki Kovid-19 şokundan daha kötü zarar verme riski olduğu aktarıldı.
“Faizi yükseltmek, ihtiyatsız bir kumar”
Raporda, faiz oranlarının son derece düşük olduğu 10 yılda, merkez bankalarının sürekli olarak enflasyon hedeflerinin gerisinde kaldığı ve daha sağlıklı ekonomik büyüme sağlamakta başarısız olduğu anımsatıldı. UNCTAD’ın raporunda, resesyon yaratmadan daha yüksek faiz oranlarıyla fiyatları aşağı çekebilmeye yönelik herhangi bir düşüncenin “ihtiyatsız bir kumar” olduğu ifade edildi.
Reel ücretlerin düştüğü, mali sıkılaşmanın, finansal çalkantıların ve çok taraflı destek ve koordinasyonun yetersiz olduğu bir dönemde aşırı parasal sıkılaşmanın birçok gelişmekte olan ülke ve bazı gelişmiş ülkelerde durgunluk ve ekonomik istikrarsızlık dönemi başlatabileceğine dikkat çekilen raporda, ABD’deki bu yılki faiz artışlarının Çin hariç gelişmekte olan ülkeler için gelirde tahmini 360 milyar dolarlık azalmaya ve ileride daha fazla soruna neden olabileceği kaydedildi.
Raporda, faiz artırımları yüzünden gelişmekte olan 90 ülkenin ulusal parasının bu yıl dolar karşısında yüzde 10’dan fazla değer kaybettiği vurgulandı.
Küresel ekonomik büyümeye ilişkin beklentilerin kötüleştiği belirtilen raporda, dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 2,5 büyümesinin beklendiği bildirildi. UNCTAD, mart ayında yayımladığı raporda küresel ekonominin 2022’de yüzde 2,6 büyümesinin beklendiğini açıklamıştı. Raporda, küresel ekonomik büyümenin 2023’te ise yüzde 2,2’ye düşmesinin beklendiği aktarıldı.
“Resesyonu önlemek için hala zaman var”
Rapora ilişkin Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisi’ndeki basın toplantısında konuşan UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, “Gelişmiş ülkelerdeki para politikaları ve mali uygulamalar, 2008 ve 2020’deki Kovid-19 şokundan daha kötü bir hasara yol açarak dünyayı küresel resesyon ve uzun süreli durgunluğa sürükleme riski taşımaktadır.” dedi. Grynspan, öngörülen küresel resesyonun önlenmesi için hala zaman olduğuna dikkati çekerek gelişmiş ülkelere mali politikalarını bu doğrultuda yeniden düzenleme çağrısı yaptı.